โครงการสัมมนาวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 1
“ปรัชญาลุ่มน้ำอิง : พุทธนวัตกรรมเพื่อการเสริมสร้างสังคมสันติสุข”
ณ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตพะเยา
วันเสาร์ ที่ 3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2567 (Onsite & Online)
- 1. หลักการและเหตุผล
ศาสนาและวัฒนธรรมมักถูกหยิบยกขึ้นมาในฐานะเป็นแกนกลางทางจิตใจ เป็นกรอบแห่งความประพฤติของประชาชนในสังคม พระพุทธศาสนานอกจากจะมีพระธรรม คือ คำสอนของพระพุทธเจ้าแล้วยัง มีวัดและพระสงฆ์ วัดและพระสงฆ์กับประชาชนมีความสัมพันธ์กันอย่างใกล้ชิด วัดไม่เพียงแต่เป็นที่พำนักของพระภิกษุสามเณร แต่ยังเป็นสถานสาธารณสงเคราะห์ของชุมชนด้วย เมื่อการแพร่ระบาดของไวรัสในครั้งนี้มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงระบบทางสังคมเป็นอย่างมาก พระสงฆ์และประชาชนตระหนักในเรื่องของสุขภาพมากขึ้น วัดมีการจัดระบบเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงของสังคม ประชาชนห่วงใยใส่ใจสุขภาพมากขึ้น ซึ่งเป็นความมั่นคงอย่างหนึ่งของชีวิตนอกเหนือจากการประกอบสัมมาชีพ พระพุทธศาสนาจึงเป็นเสาหลักของสังคม ช่วยให้ความรู้ อบรมแนวทางปฏิบัติให้ประชาชนได้ ทั้งการให้คำแนะนำ ให้กำลังใจ ช่วยสร้างการรับรู้และทำให้ประชาชนมีสติเดินหน้ารับมือกับปัญหาเศรษฐกิจต่อไปด้วย
การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมจัดเป็นกระบวนการที่สามารถเกิดขึ้นได้ตลอดเวลาทุกยุค ทุกสมัยและทุกสังคม หากจะแตกต่างกันไปบ้างในเรื่องวิธีการและลักษณะของการเปลี่ยนแปลง สำหรับการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมในอดีตนั้นเป็นไปอย่างช้า ๆ เนื่องจากการประดิษฐ์คิดค้นสิ่งใหม่ ๆ ยังมีน้อย และระบบการสื่อสารคมนาคมยังไม่ค่อยพัฒนาก้าวหน้าเท่ากับปัจจุบัน การแพร่กระจายทางวัฒนธรรมจึงเป็นไปค่อนข้างยาก แต่เมื่อเทคโนโลยีและสารสนเทศของทุกสังคมมีความเจริญก้าวหน้ามากขึ้น ทำให้การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมมีอัตราการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นค่อนข้างรวดเร็วและเกิดขึ้นตลอดเวลาอย่างต่อเนื่อง ไม่สามารถควบคุมได้ และปัจจัยที่กำหนดให้เกิดการเปลี่ยนแปลง ได้แก่ แรงกดดันที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมความเจริญทางเทคโนโลยี และระบบเศรษฐกิจ ซึ่งการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นดังกล่าวจะส่งผลกระทบต่อความเป็นอยู่ของคนในสังคมรวมถึงวัฒนธรรมทางพระพุทธศาสนา
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตพะเยามีวิสัยทัศน์ที่จะก้าวสู่ “มหาวิทยาลัยพระพุทธศาสนาที่สร้างพุทธนวัตกรรมเพื่อเสริมสร้างสังคมสันติสุข” ส่งเสริมให้มีการวิจัยและค้นคว้าเพื่อสร้างองค์ความรู้และนวัตกรรมควบคู่ไปกับกระบวนการเรียนการสอน เน้นการพัฒนาองค์ความรู้ในพระไตรปิฎก โดยวิธีสหวิทยาการแล้วนำองค์ความรู้ที่ค้นพบมาประยุกต์ใช้แก้ปัญหาศีลธรรมและจริยธรรมของสังคม รวมทั้งพัฒนาคุณภาพงานวิชาการด้านพระพุทธศาสนาโดยความร่วมมือกับสถาบันการศึกษาที่มีชื่อเสียงทั้งภายในประเทศและต่างประเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพนักวิจัยและงานวิจัยให้มีคุณภาพและความเป็นสากลได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยมุ่งเน้นการพัฒนาองค์ความรู้ และพุทธนวัตกรรมเพื่อให้สามารถตอบสนองความต้องการในการแก้ไขปัญหาชุมชน สังคม ประเทศชาติโดยใช้หลักพุทธศาสนา ตามเป้าหมายหลักของนโยบายและยุทธศาสตร์การวิจัยของชาติ
จากความสำคัญดังกล่าว วิทยาเขตพะเยาและหน่วยงานภาคีเครือข่ายได้เล็งเห็นคุณค่าและความสำคัญของการพัฒนาผลงานวิจัย งานสร้างสรรค์ และนวัตกรรมเชิงพุทธบูรณาการเพื่อการเสริมสร้างสังคมสันติสุข จึงกำหนดจัดโครงการสัมมนาวิชาการระดับชาติ เรื่อง “ปรัชญาลุ่มน้ำอิง พุทธนวัตกรรมเพื่อการเสริมสร้างสังคมสันติสุข” ขึ้นเพื่อเป็นเวทีแลกเปลี่ยนประสบการณ์และความรู้จากนักวิชาการ คณาจารย์ นักวิจัย และนิสิตนักศึกษา ตลอดจนเป็นการเผยแพร่ผลงานวิจัยซึ่งจะนำไปสู่การยกระดับคุณภาพงานวิจัยในศาสตร์สาขาวิชาต่าง ๆ เพื่อพัฒนาประเทศชาติ พร้อมยังสามารถสร้างเครือข่ายในการเรียนรู้การวิจัยกับนานาประเทศต่อไป
2. วัตถุประสงค์ของโครงการ
- เพื่อเป็นเวทีในการนำเสนอและเผยแพร่บทบาทผลงานวิจัย งานสร้างสรรค์ และพุทธนวัตกรรมเพื่อการเสริมสร้างสังคมสันติสุข
- เพื่อเป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้วิชาการทางพุทธนวัตกรรมในระดับชาติ
- เพื่อส่งเสริมและสร้างเครือข่ายงานวิจัยและผลงานสร้างสรรค์ในระดับชาติ
3. หน่วยงานความร่วมมือ
- มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตพะเยา
- สถาบันวิจัยพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
- 3. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
- มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตแพร่
- วิทยาลัยสงฆ์เชียงราย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
- วิทยาลัยสงฆ์นครน่านเฉลิมพระเกียรติฯ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
- วิทยาลัยสงฆ์นครลำปาง มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
- มหาวิทยาลัยมหามกุฎราชวิทยาลัย (ล้านนา)
- มหาวิทยาลัยพะเยา
- คณะสงฆ์จังหวัดพะเยา
- มหาวิทยาลัยแม่โจ้
- สำนักวิชานวัตกรรมสังคม มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง
- สำนักวิชาศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง
- มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย
- มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง
- วิทยาลัยบรมราชชนนีพะเยา
- สถาบันปวงผญาพยาว
- พะเยาทีวี
- สมาคมแม่น้ำเพื่อชีวิต
- สภาประชาชนลุ่มน้ำอิง
- เครือข่ายสร้างบ้านแปงเมือง พะเยา
- มูลนิธิ ซี.ซี.เอฟ. เพื่อเด็กและเยาวชน ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
- กลุ่มเป้าหมายโครงการ
ผู้เข้าร่วมประชุมสัมมนา จำนวน 300 รูป/คน ดังนี้
- คณาจารย์ นักวิชาการ ผู้บริหารและบุคลากรของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
- คณาจารย์ นักวิชาการ ผู้บริหาร และบุคลากรจากส่วนงานภายนอก
- ผู้ทรงคุณวุฒิฯ จากหน่วยงานภายนอก
5. วันและสถานที่ดำเนินการ
วันเสาร์ ที่ 3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2567 ณ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตพะเยา (Onsite & Online)
6. เปิดรับบทความวิจัยและบทความวิชาการในประเด็น
- พุทธนวัตกรรมเสริมสร้างสังคมและชุมชนสันติสุข
- การพัฒนานวัตกรรมเชิงสังคมและการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเชิงพื้นที่
- องค์ความรู้ทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น
- องค์ความรู้ทางสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์
7. รูปแบบการสัมมนา
- การเสวนาทางวิชาการ
- การนำเสนอผลงานวิจัยจากเครือข่าย
- การนำเสนอผลงานวิชาการภาคบรรยาย
- การนำเสนอผลงานวิชาการภาคโปสเตอร์